Ciągle w Polsce i w świecie za mało jest korczakowskich szkół, kształtujących w duchu tolerancji, szacunku, dialogu i miłości nowe pokolenia światłych ludzi. Nie dorośliśmy jeszcze do Jego wizji i prawdy. Co gorsza, nie nadążamy dorastać w obliczu narastających nowych i starych podziałów, szowinizmów, dogmatyzmów i nienawiści. Świat coraz bardziej potrzebuje Janusza Korczaka i tych, którzy idą w jego ślady.
Wojciech Eichelberger
Misja szkoły Dialogu Kultur Etz Chaim bliska jest myśli filozoficznej elitarnej grupy filozofów, do których należał jeden z najwybitniejszych polskich pedagogów Janusz Korczak. Zbieżne z jego poglądami są idee np. słynnej szkoły Summerhill Alexandra Neilla, niepokornego ucznia Zygmunta Freuda - Wilhelma Reicha, czy Martina Bubera, który uznał międzyludzki dialog za najlepszą, naturalną metodę terapeutyczną. Janusz Korczak, jako jeden z pierwszych myślicieli XX w. postrzegał dziecko nie tylko jako równego dorosłym Człowieka i Partnera Dialogu, lecz Uzdrowiciela, który w przyrodzonym mu duchu miłości, szacunku i partnerstwa zdolny jest uwolnić ludzkość od zmory przemocy, chciwości i egoizmu.
W myśl poglądów Korczaka, naszym głównym założeniem jest prawdziwe człowieczeństwo, które nie ma narodowości, wyznania ani ideologii. Poczytujemy sobie za obowiązek dbanie o jego spuściznę, propagowanie jego ideii i wspólne budowanie świata ponad podziałami. Uważamy, że możemy to zrobić poprzez dialog i to dialog zarówno w obrębie naszej własnej kultury, jak i dialog pomiędzy kulturami i dialog z naszymi najważniejszymi i równorzędnymi partnerami – naszymi Dziećmi.
Staramy się, aby Szkoła Dialogu Kultur Etz Chaim była miejscem kameralnym, dającym naszym dzieciom poczucie bezpieczeństwa i ciepła. Dbamy, aby ich relacje z nauczycielami i pracownikami szkoły były możliwie jak najbardziej otwarte i serdeczne. Ucząc szacunku do symboli różnych narodowości i kultur pielęgnujemy wartości kultury żydowskiej i wychowujemy w duchu tolerancji do innych. Szkoła integruje dzieci różnych wyznań i o różnych korzeniach etnicznych. Razem z rodzicami chcielibyśmy, aby dzieci ucząc się języka hebrajskiego i uczestnicząc w zajęciach z kultury żydowskiej wzbogacały swoją świadomość o nowe tradycje, sztukę, muzykę, obyczajowość. Pragniemy, aby ta szkoła zaszczepiła w nich wartości, które zabiorą ze sobą w świat, aby wolne od stereotypów propagowały tolerancję i przełamywały bariery, aby ich umysły były otwarte na świat ze wszystkimi jego odcieniami.
HISTORIA
-
pierwsi uczniowie szkoły przy ul. Żelaznej we Wrocławiu
Istotnym czynnikiem budującym renomę Szkoły Dialogu Kultur Etz Chaim jest fakt, iż kontynuuje ona tradycje i model nauczania wypracowany przez szkołę Lauder-Etz Chaim, która istniała we Wrocławiu od 1998 roku. Powstała ona z inicjatywy Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu przy wsparciu Fundacji Ronalda S. Laudera.
Na pierwszą siedzibę szkoły przeznaczono mieszkanie znanego reżysera i artysty malarza Jakuba Rotbauma, które znajdowało się przy ul. Włodkowica 5. W 2004 roku Gmina Żydowska odzyskała budynek szkolny przy ul. Żelaznej 57 i tam przeniesiono placówkę. W tym miejscu również przed wojną mieściła się żydowska szkoła podstawowa, która w 1949 roku przekształciła się w VII Liceum Ogólnokształcące im. Szolema Alejchema zachowując swój profil do 1968 roku. Historia zatoczyła więc koło, a w murach, które przed wojną tętniły życiem żydowskich uczniów odrodził się szkolny duch. Organem prowadzącym szkołę do 2011 roku była Fundacja „Gesher”.
Aktualnie w wyniku decyzji Zarządu Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP i przy wsparciu Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudrich prowadzenie szkoły żydowskiej przy ul. Żelaznej 57 powierzono Fundacji Dialogu Kultur Etz Chaim, w której gminę reprezentuje Aleksander Glejchgewicht - przewodniczący ZGWŻ o/ Wrocław.
Historia Budynku naszej Szkoły
Budynek do połowy lat 80. miał adres pl. Pereca 3 (obecny adres tego samego budynku to ul. Żelazna 57). Obiekt został wybudowany w latach 1907-1908 przez Gminę Żydowską w Breslau, dla zakładu dla ubogich żydowskich dzieci potrzebujących specjalnej pomocy.
W latach 1920-1939 mieściła się tutaj żydowska Szkoła Powszechna. Nie wiadomo co w tym budynku było w latach 1939-1945, ale w r. 1946/47, po remoncie opłaconym ze zbiórki wśród powojennej społeczności żydowskiej, otwarto tutaj podstawową szkołę żydowską im. Szolema Alejchema, która wkrótce została przekształcona w liceum i przylicealną szkołę podstawową. Powojenna szkoła była pomyślana jako szkoła z jidysz jako językiem wykładowym, ale już w drugiej połowie lat 50., ok 1958 r. od drugiej klasy (a może i jeszcze wcześniej), językiem wykładowym był de facto polski.
W 1949 r. szkoła została upaństwowiona i dostała nr VII LO. Patronem pozostał nadal Szolem Alejchem. Żydowskie liceum i szkoła podstawowa funkcjonowały w tym budynku do okresu tzw. wydarzeń marcowych w 1968 r. Jednakże już po wojnie sześciodniowej na Bliskim Wschodzie w czerwcu 1967 r., wojny która była punktem startowym antyżydowskiej nagonki w Polsce, czyli w roku szkolnym 1967/68, zostały stworzone w szkole pierwsze klasy nie-żydowskie i klasy "mieszane". W roku szkolnym 1969/70 VII LO nie było już szkołą żydowską.
Szkoła miała normalny państwowy program szkolny, ale dochodziły dwa przedmioty: od drugiej klasy szkoły podstawowej i do matury język jidysz (oficjalną nazwą tego języka był wtedy "język żydowski") i od piątej klasy do matury historia Żydów. Język żydowski był jednym z obowiązkowych przedmiotów egzaminacyjnych na maturze (wraz z polskim i matematyką).
Po tym jak nie-żydowskie już VII LO przeprowadziło się w połowie lat 80. na ul. Kruczą 49 (do budynku, w którym uprzednio znajdowała się szkoła podstawowa nr 33, a do połowy lat 60. również V LO), znajdował się tutaj Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 8 i Szkoła Podstawowa Specjalna.
W 2004 roku budynek wrócił do rąk żydowskich i rozpoczęła w nim działalność żydowska szkoła podstawowa Lauder - Etz Chaimz. Od 2011 r. pod patronatem nowego Organu prowadzącego szkoła podstawowa funkcjonuje pod nazwą Szkoła Podstawowa Dialogu Kultur Etz Chaim.
Ciekawostką jest, że do mniej więcej połowy lat 60. woźną w szkole była Niemka, która została po wojnie we Wrocławiu. Starsza, sympatyczna i prosta kobieta do której dzieci mówiły Frau Kapica. Prawie w ogóle nie mówiła po polsku. Nauczyciele którzy znali jidysz mówili do niej w jidysz, ona odpowiadała po niemiecku i się doskonale rozumieli. Mieszkała w pokoju w piwnicy budynku szkolnego.Wyjechała do Niemiec w połowie lat 60.
